Wybitny reżyser i skandalista. Przedstawiamy bohatera retrospektywy 17. MFF Tofifest
Potomek Leonarda Da Vinci, kochanek Luchino Viscontiego, zaciekły bojownik o likwidację włoskiego Ministerstwa Kultury, wybitny reżyser. Franco Zeffirelli, legenda włoskiego kina, bohaterem retrospektywy 17. MFF Tofifest, który odbędzie się w Toruniu w dniach 19–27 października.
Zeffirelliemu sławę przyniosły kultowe dziś ekranizacje największych dokonań Szekspira. Kiedy w 1966 roku światło dzienne ujrzało „Poskromienia złośnicy” z Elizabeth Taylor i Richardem Burtonem, świat przecierał oczy ze zdumienia. Niepokorna adaptacja traktowała dzieło mistrza jako punkt wyjścia do zabawnej opowieści pełnej odniesień do współczesności.
Dwa lata później na ekrany wszedł film „Romeo i Julia” z Leonardem Whitingiem i Olivią Hussey, który przyniósł Zeffirelliemu pierwszą nominację do Oscara — za reżyserię. Kolejną — tym razem za scenografię — dostał za „Brat Słońce, Siostra Księżyc” z 1972 roku — skandaliczną opowieść o młodym Franciszku, który w ciężkiej chorobie doznaje objawienia. W efekcie zakłada kościół San Damiano, do którego dołączają młodzi, urodziwi naśladowcy z balladami z epoki dzieci kwiatów na ustach…
Dla Zeffirelliego nie istniały tematy tabu. Śmiało zestawiał ze sobą tematy wiary i cielesności, pokusy i czystości, moralności i bezwzględności. W historii kina złotymi zgłoskami zapisał się zwłaszcza jego „Hamlet” z 1990 roku, na planie którego spotkali się Glenn Close i Mel Gibson. Krytycy są wyjątkowo zgodni, że po dziś to najlepsza ekranizacja przeboju Szekspira wszech czasów.
W swoich utworach często podejmował tematy związane z jego własną tożsamością: homoseksualizm, który odkrył jako nastolatek, wojenna trauma, doświadczenia życia w obcym kraju. Podsumowaniem stał się film „Herbatka z Mussolinim” z 1999 roku z Cher w jednej z głównych ról, którego autobiograficzny scenariusz skupiał się na losach matki Zeffirelliego i jej przyjaciółek, Angielek od lat mieszkających we Włoszech, które mimo niebezpieczeństw ze strony faszystów nie chciały opuścić ukochanego kraju.
Biografia — niepokorna, śmiało naginająca rzeczywistość na potrzeby scenariusza — stała się zresztą sztandarowym gatunkiem włoskiego twórcy, który rozwinął do perfekcji w „Wiecznej Callas” z 2002 roku, biografii słynnej śpiewaczki Marii Callas, która mimo kłopotów z gardłem i żałoby po śmierci prawdziwej miłości spektakularnie powraca na scenę. Hiszpanie pokochali ją na tyle, że dostała nominację do nagród Goya, odpowiednika Oscarów.
Włoski mistrz cieszył się estymą widzów i krytyków, a także uwielbieniem wszelkiej maści mniejszości do końca życia. Zmarł w wieku 96 lat 15 czerwca 2019 roku, zostawiając po sobie niepokorne dziedzictwo, które inspiruje kolejne pokolenie filmowców.
W ramach retrospektywy widzom MFF Tofifest zaprezentujemy najważniejsze filmy Franco Zeffirellego: „Romeo i Julia”, „Poskromienie złośnicy”, „Herbatka z Mussolinim”, „Hamlet”, „Brat słońce, siostra księżyc” i „Wieczna Callas”.
W tym dziale również
- Idea
- Sekcje
- Nagrody
- Jury konkursu On Air 2023
- Archiwum
